Κατηγορίες ποιότητας των pellet ξύλου

Η ποιότητα των καυσίμων είναι αποφασιστικής σημασίας για την αποδοτική λειτουργία ενός λέβητα pellet. Ιδιαίτερα στην περίπτωση οικιακών καταναλωτών, είναι απαραίτητη η χρήση μόνο πιστοποιημένων ποιοτικά pellets, τόσο για οικονομικούς όσο και για περιβαλλοντικούς λόγους.

Όταν τα pellets ξύλου εισήχθησαν για πρώτη φορά ως καύσιμο για την οικιακή θέρμανση στην Ευρώπη, μια σειρά από θέματα ποιότητας έκαναν γρήγορα την εμφάνισή τους. Τα θέματα αυτά σχετίζονταν τόσο με τη συμπεριφορά του καυσίμου κατά τον χειρισμό του (μεταφορά, αποθήκευση, κ.λπ.) όσο και με τις ιδιότητες καύσης του. Σημαντικά κριτήρια ποιότητας, όπως είναι π.χ. η χαμηλή περιεκτικότητα σε τέφρα και σκόνη (θρύμματα), το υψηλό σημείο τήξεως τέφρας κ.λπ. είναι πρωταρχικής σημασίας χαρακτηριστικά καυσίμου για την αποτελεσματική καύση στο λέβητα.

Παραδείγματος χάριν, ένα βασικό ζήτημα ήταν η ανθεκτικότητα των pellets και η περιεκτικότητά τους σε σκόνη. Καθώς τα χύδην pellets οδηγούνται με πνευματικό σύστημα από τα φορτηγά μεταφοράς στο χώρο αποθήκευσής τους με μεγάλη ταχύτητα, σε περίπτωση χαμηλής μηχανικής αντοχής συνθλίβονται και μετατρέπονται σε πριονίδι. Το πριονίδι, όμως, έχει εντελώς διαφορετικές ιδιότητες καύσης από ότι τα pellets και δεν μπορεί να καεί αποτελεσματικά σε λέβητες pellet. Ένα αντίστοιχα σημαντικό ζήτημα είναι το περιεχόμενο σε τέφρα (στάχτη) των καυσίμων, όπως και συμπεριφορά τήξης αυτής της τέφρας. Υψηλή περιεκτικότητα σε τέφρα, η οποία συχνά βρίσκεται να σχετίζεται με χαμηλότερη θερμοκρασία τήξεως τέφρας, οδηγούσε σε αποτυχημένη λειτουργία του λέβητα, καθώς η τηγμένη τέφρα επικαθόταν σε διάφορα σημεία του λέβητα εμποδίζοντας την ομαλή καύση των pellets. Παράλληλα, αποδείχθηκε ότι υψηλή τέφρα οδηγεί στην εκπομπή αυξημένων ρύπων, γεγονός που δημιουργεί περιβαλλοντικά και αδειοδοτικά/νομικά ζητήματα στη λειτουργία του λέβητα. Επίσης η προέλευση του pellet είναι καθοριστική. Σε περίπτωση που πρώτη ύλη είναι μη-καθαρό ξύλο (π.χ. χημικά επεξεργασμένο, βαμμένο, κ.λπ.) δεν είναι μόνο πιο πιθανό να οδηγήσει σε βλάβες στη λειτουργία του συστήματος θέρμανσης, αλλά να οδηγήσει και σε αυξημένες εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων, με συνέπεια την παύση της λειτουργίας του από τον νόμο. Για να εξαλειφθεί αυτό το φαινόμενο, τα πρότυπα ποιότητας των pellets περιλαμβάνουν την μέτρηση μιας λίστας χημικών στοιχείων που είναι ενδεικτικά για μολύνσεις όπως το άζωτο, το θείο και τα βαρέα μέταλλα. Σύμφωνα με τις προδιαγραφές του νέου προτύπου ENplus Α1  τα pellets ξύλου πρέπει να περιέχουν κατ 'ανώτατο όριο το 1% σε σκόνη. Κατά τη διάρκεια, βέβαια, της χύδην τροφοδοσίας του υλικού σε δεξαμενή/σιλό αποθήκευσης, η ανάπτυξη κάποιας σκόνης είναι δύσκολο να αποφευχθεί, μπορεί όμως να μειωθεί σημαντικά, αναλόγως την ποιότητα του καυσίμου.

Το νέο Ευρωπαϊκό πρότυπο για τα καύσιμα στερεής βιομάζας τέθηκαν σε ισχύ από το 2011. Το εν λόγω πρότυπο, συνέχεια του γενικού προτύπου ΕΝ14961-1, είναι το EN14961-2 “Στερεά βιοκαύσιμα - προδιαγραφές καυσίμων και των τάξεων - Μέρος 2: Pellet ξύλου για μη βιομηχανική χρήση”. Το νέο ευρωπαϊκό πρότυπο ποιότητας pellet ξύλου εφαρμόζεται στην Ευρώπη από την ENplus, που απαιτεί τις πλέον αυστηρές προδιαγραφές ποιότητας. Η πιστοποίηση ENplus δεν καθορίζει μόνο πρότυπα ποιότητας για το προϊόν pellet, αλλά και για το εμπόριο του. Βασικό πλεονεκτήματα για έναν καταναλωτή να επιλέξει ENplus ποιότητας pellet ξύλου είναι η βεβαιότητα ότι προμηθεύεται πιστοποιημένης ποιότητας προϊόν, με συνέπεια να κάνει αποδοτικές, οικονομικές και οικολογικές καύσεις στο λέβητα ή τη σόμπα του. Σημειώνεται ότι το Ευρωπαϊκό Πρότυπο ΕΝ14961-2 είναι στη διαδικασία μετατροπής του σε παγκόσμιο πρότυπο από τον Οργανισμό ISO.

Το πρότυπο EN 14961-2 περιλαμβάνει τις κατηγορίες ποιότητας Α1 και Α2 τα οποία μπορούν να χαρακτηριστούν με τον όρο ENplus. Η κατηγορία Α1 είναι τα ανώτερης ποιότητα pellet ξύλου που μπορούν να χρησιμοποιηθούν σε οικιακούς λέβητεςκαι σόμπες pellet. Η κατηγορία Α2 χρησιμοποιείται σε μεγαλύτερης ισχύος εγκαταστάσεις, ενώ είναι και καύσιμο με μεγαλύτερη περιεκτικότητα σε τέφρα (στάχτη). Τα pellets για βιομηχανικές εφαρμογές πιστοποιούνται μέσω της κατηγορίας Β και δεν καλούνται με τον όρο ENplus.

Για την οικιακή θέρμανση σε ιδιωτικά νοικοκυριά, συνιστάται η χρήση μόνο πιστοποιημένων κατά ΕΝplus pellets ξύλου κατηγορίας Α1. Pellet κατηγορίας Α2 χρησιμοποιούνται σε εφαρμογές λεβήτων αυξημένης ισχύος (άνω των 100 kW) και διαφέρουν από την Α1 κατηγορίας ως προς την περιεκτικότητα σε τέφρα και την συμπεριφορά τήξης της τέφρας (η οποία είναι απαιτούμενη μέτρηση για το ENplus πρότυπο, αλλά όχι για το ΕΝ). Επίσης, το εύρος των βασικών πρώτων υλών για την παραγωγή αυτών των pellet είναι ευρύτερο από ό, τι για την κατηγορία ENplus Α1. Σε κάθε περίπτωση,  οι κατασκευαστές λεβήτων πρέπει να επιτρέπουν και τη χρήση pellet κατηγορίας Α2 στου λέβητες τους.

Στον ακόλουθο πίνακα παρουσιάζονται συνοπτικά τα ποιοτικά χαρακτηριστικά των διάφορων κατηγοριών pellet ξύλου σύμφωνα με το πρότυπο EN 14961-2.